land record online : महाराष्ट्रातील जमिनीची कागदपत्रे आता ऑनलाइन — संपूर्ण मार्गदर्शक
जमिनीची कागदपत्रे ही केवळ मालमत्तेच्या मालकीचा पुरावा नसतात, तर ती आपल्या संपत्तीच्या इतिहासाचा दस्तऐवजी पुरावा असतात. महाराष्ट्रात जमीन ही केवळ शेतीसाठीच नाही, तर घर बांधण्यासाठी, गुंतवणुकीसाठी आणि वारसाहक्काच्या दृष्टीने देखील अत्यंत मौल्यवान मालमत्ता मानली जाते.
मात्र, अनेक वेळा ७/१२ उतारा किंवा फेरफार उतारा हरवतो, जुना असतो किंवा कागदपत्रे फाटलेली असतात. अशा वेळी ती पुन्हा मिळवणे त्रासदायक ठरते.
पण आता काळ बदलला आहे — महाराष्ट्र शासनाने “आपले अभिलेख” (Aaple Abhilekh) या ऑनलाइन पोर्टलच्या माध्यमातून जमीन रेकॉर्ड सहज मिळवण्याची सुविधा सुरू केली आहे. चला तर मग जाणून घेऊया — जुना ७/१२ उतारा आणि फेरफार उतारा ऑनलाइन कसा मिळवायचा, त्याचे फायदे, प्रक्रिया आणि आवश्यक माहिती.
येथे क्लिक करून पहा
📘 ७/१२ उतारा आणि फेरफार उतारा म्हणजे काय?
७/१२ उतारा (Satbara Utara):
हा दस्तऐवज म्हणजे जमिनीचा तपशीलवार रेकॉर्ड. यात पुढील माहिती दिली जाते:
-
मालकाचे नाव व पत्ता
-
सर्वेक्षण / गट क्रमांक
-
जमिनीचे क्षेत्रफळ आणि वापराचा प्रकार
-
शेतीची माहिती आणि घेतलेली पिके
-
जमिनीवरील कर्जे, बोजे किंवा हक्क
-
महसूल खात्यातील नोंदी
हा उतारा जमिनीच्या मालकीचा आणि वापराचा अधिकृत पुरावा असतो.
फेरफार उतारा (Mutation Record):
जमिनीच्या मालकीत बदल झाल्यास, जसे की विक्री, वारसा, दान, विभाजन इत्यादी प्रकरणांमध्ये, त्या बदलाची नोंद फेरफार उताऱ्यात केली जाते. त्यामुळे फेरफार उतारा म्हणजे त्या जमिनीचा मालकी इतिहास जाणून घेण्यासाठी आवश्यक दस्तऐवज आहे.
येथे क्लिक करून पहा
💻 Land Record Maharashtra Online — ऑनलाइन कागदपत्रे मिळवण्याचे फायदे
महाराष्ट्र शासनाच्या aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in या पोर्टलमुळे आता नागरिकांना खालील फायदे मिळतात:
✅ घरबसल्या सुविधा: कोणत्याही सरकारी कार्यालयात न जाता land record online ऑनलाइन उतारे डाउनलोड करता येतात.
✅ कमी खर्च: प्रत्येक दस्तऐवजासाठी केवळ ₹15 इतके अल्प शुल्क.
✅ डिजिटल स्वाक्षरी: मिळालेली कागदपत्रे डिजिटल स्वाक्षरीत असल्यामुळे ती कायदेशीरदृष्ट्या वैध असतात.
✅ इतिहासाची माहिती: 1880 पासूनच्या रेकॉर्डपर्यंतची माहिती शोधता येते.
✅ वेगवान सेवा: काही मिनिटांत ७/१२ किंवा फेरफार उतारा तुमच्या मोबाईल किंवा संगणकावर.
येथे क्लिक करून पहा
🧾 आवश्यक तयारी आणि माहिती
ऑनलाइन जुना उतारा शोधण्यासाठी खालील माहिती जवळ ठेवावी:
-
जिल्हा, तालुका आणि गावाचे नाव
-
जमिनीचा सर्वेक्षण क्रमांक किंवा गट क्रमांक
-
(असल्यास) जुना फेरफार क्रमांक
-
नोंदणीसाठी मोबाइल नंबर (OTP साठी आवश्यक)
-
वैध ई-मेल आयडी
-
पेमेंटसाठी डेबिट/क्रेडिट कार्ड किंवा नेट बँकिंग
🌐 ‘आपले अभिलेख’ पोर्टलवर नोंदणी कशी करावी?
Step 1: https://aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in या वेबसाइटला भेट द्या.
Step 2: “User Registration” पर्यायावर क्लिक करा.
Step 3: तुमची वैयक्तिक माहिती भरा — नाव, जन्मतारीख, लिंग, land record online व्यवसाय, ई-मेल, मोबाइल क्रमांक इत्यादी.
Step 4: पत्त्याची माहिती भरा — गाव, तालुका, जिल्हा, पिन कोड इ.
Step 5: युजरनेम आणि पासवर्ड तयार करा, सुरक्षा प्रश्न निवडा आणि कॅप्चा कोड टाका.
Step 6: OTP द्वारे तुमचे खाते सक्रिय करा.
नोंदणी पूर्ण झाल्यावर तुम्ही पोर्टलवर लॉगिन करून दस्तऐवज शोधू शकता.
येथे क्लिक करून पहा
🔍 जुना ७/१२ आणि फेरफार उतारा ऑनलाइन कसा शोधावा?
-
पोर्टलवर लॉगिन करा.
-
“Search Old Record” पर्याय निवडा.
-
जिल्हा → तालुका → गाव निवडा.
-
“Record Type” मध्ये “7/12 Extract” किंवा “Mutation Extract” निवडा.
-
जमिनीचा गट क्रमांक टाका आणि “Search” बटणावर क्लिक करा.
-
संबंधित रेकॉर्डची यादी दिसेल. त्यातील हव्या असलेल्या दस्तऐवजावर क्लिक करा.
💳 पेमेंट आणि डाउनलोड प्रक्रिया
-
निवडलेला उतारा “Cart” मध्ये ठेवा.
-
“Proceed to Payment” वर क्लिक करा.
-
ऑनलाइन पेमेंट (₹15) पूर्ण करा.
-
पेमेंट यशस्वी झाल्यावर डाउनलोड लिंक दिसेल.
-
दस्तऐवज PDF स्वरूपात सेव्ह किंवा प्रिंट करता येतो.
🏞️ जुन्या जमिनीच्या कागदपत्रांचे महत्त्व
-
मालकीचा पुरावा: जमिनीच्या मालकीचा इतिहास स्पष्ट होतो.
-
कर्जे व बोजे: जमिनीवर कोणती बंधने आहेत हे कळते.
-
वारसाहक्काच्या प्रकरणात उपयुक्त: मालकीचा पुरावा म्हणून न्यायालयात मान्य.
-
शेतीची नोंद: कोणती पिके घेतली गेली, कोणत्या हंगामात काय पिकवले गेले याचा तपशील.
📍 सध्या उपलब्ध जिल्हे (Land Record Maharashtra Online)
सध्या “आपले अभिलेख” पोर्टलवर खालील जिल्ह्यांचे रेकॉर्ड उपलब्ध आहेत:
अकोला • अमरावती • धुळे • मुंबई उपनगर • नाशिक • पालघर • ठाणे • अहमदनगर • औरंगाबाद • चंद्रपूर • गडचिरोली • गोंदिया • जळगाव • लातूर • नंदूरबार • रायगड • सिंधुदुर्ग • वाशिम • यवतमाळ
सरकारच्या पुढील टप्प्यात इतर जिल्ह्यांचे रेकॉर्डही जोडले जाणार आहेत.
📞 मदत आणि संपर्क
-
अधिकृत वेबसाइट: aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in
-
महसूल विभाग हेल्पलाइन: 1800-233-5250
-
ईमेल समर्थन: support@mahabhumi.gov.in
🧭 निष्कर्ष
जमिनीचे कागदपत्रे ही प्रत्येक शेतकरी, गुंतवणूकदार आणि मालकासाठी अत्यंत महत्त्वाची असतात. महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेल्या “आपले अभिलेख” पोर्टलमुळे आता ही प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल, पारदर्शक आणि सुलभ झाली आहे.
म्हणूनच, जर तुम्हाला जुना ७/१२ उतारा किंवा फेरफार उतारा ऑनलाइन पाहायचा किंवा डाउनलोड करायचा असेल, तर आजच या पोर्टलवर नोंदणी करा आणि तुमचा रेकॉर्ड काही मिनिटांत मिळवा.