CIBIL Score Loan सिबिल स्कोअर हा ३०० ते ९०० (300 ते 900) दरम्यानचा एक तीन अंकी नंबर असतो, जो अर्जदाराचा क्रेडिट रेकॉर्ड आणि आर्थिक कामगिरी दर्शवतो. हा स्कोअर भारतात कार्यरत असलेल्या चार प्रमुख क्रेडिट ब्युरोपैकी एक असलेल्या ट्रान्सयुनियन सिबिल (TransUnion CIBIL) द्वारे तयार केला जातो. ‘सिबिल स्कोअर’ हा सामान्यतः क्रेडिट स्कोअरसाठी वापरला जाणारा एक ब्रँड नेम आहे, कारण या कंपनीनेच भारतात सर्वप्रथम क्रेडिट स्कोअरची संकल्पना आणली.
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
हा स्कोअर जितका जास्त असेल, तितका अर्जदार कर्ज देणाऱ्या संस्थांसाठी कमी जोखमीचा मानला जातो आणि त्यामुळे त्याला क्रेडिटसाठी अधिक पात्र ठरवले जाते.
सिबिल स्कोअरचे महत्त्व
कर्ज अर्ज प्रक्रियेत सिबिल स्कोअर हा एक अत्यंत महत्त्वाचा पात्रता निकष आहे. बँका आणि इतर वित्तीय संस्था कर्ज मंजूर करण्यापूर्वी अर्जदाराच्या आर्थिक आरोग्याचा अंदाज घेण्यासाठी सिबिल स्कोअर तपासतात.
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
- कर्ज मंजुरीची शक्यता: जर तुमचा सिबिल स्कोअर ७५० (750) किंवा त्याहून अधिक असेल, तर तुमचा कर्ज अर्ज मंजूर होण्याची शक्यता लक्षणीयरीत्या वाढते. कर्जदार अशा उच्च स्कोअर असलेल्या व्यक्तींना जबाबदार कर्जदार मानतात.
- अनुकूल अटी आणि व्याजदर: चांगला सिबिल स्कोअर असल्यास, तुम्हाला कर्जाच्या सर्वोत्तम अटी, जसे की कमी व्याजदर आणि जास्त कर्जाची रक्कम मिळण्याची शक्यता असते.
- कमी स्कोअरचा परिणाम: याउलट, कमी सिबिल स्कोअर (उदा. ६०० पेक्षा कमी) असल्यास भविष्यात कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड मिळण्याची शक्यता कमी होते किंवा जास्त व्याजदराने कर्ज मिळू शकते.
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
सिबिल स्कोअरवर परिणाम करणारे घटक
सिबिल स्कोअर खालील प्रमुख घटकांवर आधारित असतो आणि तो सतत बदलत राहतो:
- वेळेवर परतफेड (Payment History):
- हा सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे. सर्व कर्जे (Loans) आणि क्रेडिट कार्ड (Credit Card) देयके वेळेवर भरणे आवश्यक आहे.
- विलंबित देयके (Delayed Payments) किंवा डिफॉल्ट (Defalts) केल्यास स्कोअर लगेच कमी होतो.
- क्रेडिट वापराचे प्रमाण (Credit Utilization Ratio):
- तुम्ही तुमच्या उपलब्ध क्रेडिट मर्यादेपैकी किती क्रेडिट वापरता, हे या प्रमाणात पाहिले जाते.
- तुमचे क्रेडिट वापर प्रमाण ३०% (30%) च्या खाली ठेवण्याचे लक्ष्य ठेवा. उदा. तुमच्या क्रेडिट कार्डची मर्यादा ₹१,००,००० असल्यास, ₹३०,००० पेक्षा जास्त वापर टाळा.
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
- कर्जाचा प्रकार आणि मिश्रण (Type and Mix of Credit):
- सुरक्षित कर्ज (Secured Loans – जसे की गृह कर्ज/Home Loan किंवा कार कर्ज/Car Loan) आणि असुरक्षित कर्ज (Unsecured Loans – जसे की पर्सनल लोन/Personal Loan) यांचे योग्य मिश्रण असणे चांगले मानले जाते.
- जास्त प्रमाणात असुरक्षित कर्जे घेतल्यास स्कोअरवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.
- क्रेडिट इतिहासाचा कालावधी (Length of Credit History):
- तुमचा क्रेडिट रेकॉर्ड जितका जुना असेल, तितका तुमचा स्कोअर चांगला होण्याची शक्यता असते, कारण तो तुमच्या जबाबदार आर्थिक वर्तनाचा दीर्घ इतिहास दर्शवतो.
- नवे क्रेडिट अर्ज (New Credit Inquiries):
- एकाच वेळी अनेक कर्जांसाठी किंवा क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज केल्यास तुमचा स्कोअर तात्पुरता कमी होऊ शकतो.
चांगला सिबिल स्कोअर कसा राखावा आणि वाढवावा?
- वेळेवर पेमेंट: नेहमी कर्जाचे हप्ते (EMI) आणि क्रेडिट कार्डचे बिल देय तारखेपूर्वी (Before Due Date) भरा.
- क्रेडिट वापर कमी ठेवा: क्रेडिट कार्डाची मर्यादा पूर्णपणे वापरणे टाळा आणि वापर ३०% च्या आत ठेवा.
- नियमित तपासणी: आपला सिबिल रिपोर्ट नियमितपणे तपासा आणि त्यात काही त्रुटी (Errors) असल्यास सिबिलकडे तक्रार करून त्या दुरुस्त करून घ्या.
- जुनी खाती चालू ठेवा: तुमच्या सर्वात जुन्या क्रेडिट कार्डची खाती बंद करू नका, कारण यामुळे तुमच्या क्रेडिट इतिहासाचा कालावधी कमी होतो.
- विचारी अर्ज: कर्ज किंवा क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करताना विचारपूर्वक निर्णय घ्या. गरज नसताना अर्ज करणे टाळा.
चांगला सिबिल स्कोअर केवळ कर्ज मिळवण्यास मदत करत नाही, तर तुमच्यासाठी उत्तम आर्थिक संधींचे दरवाजे उघडतो, ज्यामुळे भविष्यातील आर्थिक गरजा पूर्ण करणे सोपे होते.
CIBIL Score कसा वाढवायचा, याबद्दल अधिक माहितीसाठी, आपण हा व्हिडिओ पाहू शकता: सिबिल स्कोअर कसा वाढवायचा?